W Krzyżakach Sienkiewicz opisuje chwile wspaniałych zwycięstw polskiego rycerstwa i wyraża niezłomną wiarę w siłę narodu polskiego, w jego odwagę i męstwo prowadzące prosto do zwycięstwa. Na tle znaczących wydarzeń historycznych autor przedstawił dzieje barwnych i wyrazistych postaci. Bohaterami powieści są: Jurand ze Spychowa i jego córka Danusia, polski rycerz Maćko i jego bratanek Zbyszko z Bogdańca. Zbyszko, dzielny młody rycerz, zostaje skazany na stracenie za napaść na posła krzyżackiego. Z opresji ratuje go Danusia, zostając damą jego serca. Jednak szczęście młodych nie trwa długo, gdyż dziewczyna zostaje uprowadzona przez Krzyżaków.

Czy Zbyszkowi i Jurandowi uda się odnaleźć i uwolnić Danusię? Czy zakonnicy poniosą karę za swoje niecne postępki? Tragiczna miłość Zbyszka i Danusi to wątek melodramatyczny, a opisy walki ze zdradzieckimi Krzyżakami miały obudzić nadzieję i ducha walki w narodzie polskim. Punktem kulminacyjnym powieści jest bitwa pod Grunwaldem, przedstawiona jako wielki triumf oręża polsko-litewskiego.

Henryk Sienkiewicz (1846-1916) ? urodził się 5 maja 1846 r. w Woli Okrzejskiej na Podlasiu. Po matce odziedziczył zamiłowanie do literatury. Od dzieciństwa interesował się dziełami staropolskich pisarzy i próbował swych sił w pisaniu wierszem i prozą. W latach osiemdziesiątych został redaktorem naczelnym konserwatywnego dziennika ?Słowo?. Dużo podróżował. Burzliwe dyskusje wywoływały jego nowo powstałe dzieła, podejmujące problematykę historyczną, przede wszystkim Trylogia. Pierwsza część pt. Ogniem i mieczem ukazała się drukiem na przełomie 1883 i 1884 r. Potop ? druga część Trylogii ? powstał w latach 1884-1886, a na przełomie 1887 i 1888 r. ukazał się Pan Wołodyjowski. Wielki sukces dzieła przyczynił się do tego, że Sienkiewicz stał się najsławniejszym powieściopisarzem w kraju. W 1896 r. ukazało się Quo vadis ? powieść, której akcja rozgrywa się w starożytnym Rzymie. W 1905 r. otrzymał literacką Nagrodę Nobla za całokształt twórczości. Próbował swych sił także w powieściach obyczajowych, jak np. Bez dogmatu (1891 r.) i Rodzina Połanieckich (1894 r.). Napisał również m.in. nowele: Sachem, Wspomnienie z Maripozy, Za chlebem, Niewola tatarska, Orso, W krainie złota i powieści historyczne: Krzyżacy (1900), Na polu chwały (1906) czy powieść dla młodzieży: W pustyni i w puszczy (1912).